نگرشی به فراز و فرود کارنامه حدیث نگاری شیخ صدوق
نویسندگان
چکیده
شیخ صدوق (381ق)، شخصیّت نامدار حدیثی شیعه، در سده چهارم هجری است. او که در شیعه، به عنوان رئیس المحدّثین شناخته می شود، از اخباریان متقدّمی است که در عرصه حدیث، به شکل گسترده ای وارد شده و ضمن گزارش حجم عظیمی از روایات فریقین - به ویژه روایات شیعه – اغلب، به بررسی محقّقانه و عالمانه آنها پرداخته و ضمن برنمودن نقاط قوّت و ضعف احادیث و اخبار، به شرح و تبیین آنها در زمینه ای گسترده و ذیل موضوعاتی متنوّع مبادرت ورزیده است. در این رویکرد، موضع شیخ صدوق به مواضع اصول گرایان شیعه نزدیک است. با وجود این، او در جایگاه هایی از آثار خود، از این امور مهم غافل مانده و با روایات برخوردی سطحی کرده است. بنابراین، کارنامة علمی شیخ صدوق در عرصه تعامل با احادیث، یکنواخت نیست؛ بلکه فراز و فرود دارد. فراز کارنامه او مزایای بسیاری دارد که طیف وسیعی از مسائل مرتبط با حدیث مانند: رجال، جرح و تعدیل، درایه و فقه الحدیث، تفسیر و تأویل احادیث را شامل می گردد و رویکرد شیخ صدوق به این مسائل، ایجابی توأم با اهتمام و توجّه است. از سوی دیگر، فرود کارنامه صدوق است که آن نیز عموماً با همین مسائل مرتبط است، لیکن با کمیّت کمتر و طیف محدودتر؛ و رویکرد شیخ صدوق به آن، سلبیِ توأم با عدم اهتمام و توجّه است. در این رویکرد، موضع او به مواضع اخباریان - به خصوص اخباریان متأخّر شیعه - نزدیک می شود.
منابع مشابه
مقایسه رویکرد مهدویت نگاری شیخ صدوق و شیخ طوسی
مهدویت نگاری ، یکی از رویکردهای مهم نویسندگان در طول قرون اولیه هجری تا کنون است . شیخ صدوق و شیخ طوسی که هردو از صاحبان کتب اربعه هستند نیز ، آثاری مستقل با موضوع مهدویت از خود به جای گذاشته اند . مقایسه رویکرد این دو دانشمند دینی در کتابهای جامع "کمال الدین و تمام النعمه" و "الغیبه"نشان می دهد که مباحث مورد توجه ایشان در باره حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف اشتراک بسیار دارد و رویکرد م...
متن کاملنقد مدخل «شیخ صدوق» در کتاب «تاریخ حدیث شیعه»
ابوجعفر محمد بن علی بن بابویه قمی (م381ق) معروف به شیخ صدوق، از محدثان و فقیهان نامدار قرن چهارم هجری بوده است. کتابها، مقالات و مدخلهای دانشنامهها، در شناخت شخصیت و کارنامهی علمی وی، مطالب فراوانی نوشتهاند. از جمله کتابهایی که به نگارش دربارهی شیخ صدوق و آثارش، پرداخته است، کتاب تاریخ حدیث شیعه است که به همت موسسه دارالحدیث در پنج جلد به نگارش درآمده است. جلد دوم آن مربوط به تاریخ حدیث ...
متن کاملحج نگارى هاى شیخ صدوق
حج ، عمره و زیارت قبـور پاک پیشوایان معصوم: از موضوعاتی است که بخشی از نگارش های نویسندگان دینی به آن اختصاص یافته است. ابوجعفر محمد بن بابویه قمی، معروف به شیخ صدوق، از نویسندگان پرتلاش قرن چهارم هجری است. مرحوم صدوق، علاوه بر پرداختن به مسایل مرتبط با حج، عمره و زیارت در کتاب های مختلف خود، کتاب ها و رساله های مستقلی در این باره نیز نگاشته است. گرچه هیچ یک از آثار دوازده گانة ابن بابو...
متن کاملفمینیسم در فراز و فرود پارادایم زمان
چکیده فمینیسم از ظهور نخستین موجش تا به امروز دچار تغییر و تحولات شگرفی حتی در ریشه ای ترین خواستگاههای فکری خود بوده است. به ویژه در موج سوم که بر پایه تکثر، تنوع و تعدد بنا شده است. فمینیسم پست مدرن یکی از متأخرترین گرایشهای فمینیسم است و به دلیل پیچیدگیهای بنیادین که در تعریف خود پست مدرنیسم وجود دارد بررسی این گرایش از منظر پساساختارگرایی که زیر مجموعه ای از پست مدرنیسم است پیچ و تابهای فم...
متن کاملفراز و فرود عطار در مقدمه منطق‌الطیر
منطق‌الطیر، شرح عشق انسان به خودشناسی و لقای پروردگار، مهمترین اثر عرفانی عطار در قالب تمثیل پرندگان است. مقدمه کتاب هرچند مختصر و مجزا از متن عرفانی است، به‌دلیل تداخل عرفان و تاریخ، اهمیت زیادی دارد. مورخ با حضور در زمان گذشته، جزءنگری، تحلیل حوادث و نقد شخصیت افراد تاریخی به کشف حقیقت علاقه‌مند و عارف ابنالوقتی گریزان از سیاست و قضاوت است. باوجوداین، تاریخ میتواند، بهترین مؤید عرفان باش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
کتاب قیمناشر: دانشگاه یزد
ISSN 2251-6026
دوره 1
شماره 2 2011
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023